Law & English Languge

سایت حقوقی و آموزشی زبان انگلیسی

Law & English Languge

سایت حقوقی و آموزشی زبان انگلیسی

۳ مطلب با موضوع «حقوق :: حقوق کیفری» ثبت شده است

در ماده 5 قانون مجازات اسلامی در تعئین مجازات تعزیری محاسبه میزان محکومیت در خارج از ایران الزامی است

ماده 5- هر شخص ایرانی یا غیرایرانی که در خارج از قلمرو حاکمیت ایران مرتکب یکی از جرائم زیر یا جرائم مقرر در قوانین خاص گردد، طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران محاکمه و مجازات می‌شود و هرگاه رسیدگی به این جرائم در خارج از ایران به صدور حکم محکومیت و اجرای آن منتهی شود، دادگاه ایران در تعیین مجازات‌های تعزیری، میزان محکومیت اجراء شده را محاسبه میکند:
الف- اقدام علیه نظام، امنیت داخلی یا خارجی، تمامیت ارضی یا استقلال جمهوری اسلامی ایران
ب- جعل مهر، امضاء، حکم، فرمان یا دستخط مقام رهبری یا استفاده از آن
پ- جعل مهر، امضاء، حکم، فرمان یا دستخط رسمی رئیسجمهور، رئیس قوه قضائیه، رئیس و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، رئیس مجلس خبرگان، رئیس دیوانعالی کشور، دادستان کل کشور، اعضای شورای نگهبان، رئیس واعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، وزرا یا معاونان رئیس جمهور یا استفاده از آنها
ت- جعل آراء مراجع قضائی یا اجرائیههای صادره از این مراجع یا سایر مراجع قانونی و یا استفاده از آنها
ث- جعل اسکناس رایج یا اسناد تعهدآور بانکی ایران و همچنین جعل اسناد خزانه و اوراق مشارکت صادرشده یا تضمین شده از طرف دولت یا تهیه یا ترویج سکه قلب در مورد مسکوکات رایج داخل

و دربند 7 ماده 14 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب 1966 به صراحت بر ممنوعیت مجازات مضاعف تاکید شده است

ماده ۱۴

  1. همه در مقابل دادگاه‌ها و دیوان‌های دادگستری متساوی هستند. هر کس حق دارد به این که به دادخواهی او منصفانه و علنی در یک دادگاه صالح مستقل و بی‌طرف تشکیل شده طبق قانون رسیدگی بشود و آن دادگاه درباره حقانیت اتهامات جزایی علیه او یا اختلافات راجع به حقوق و الزامات او در مورد مدنی اتخاذ تصمیم بنماید. تصمیم به سری بودن جلسات در تمام یا قسمتی از دادرسی خواه به جهات اخلاق حسنه یا نظم عمومی یا امنیت ملی در یک جامعه دموکراتیک و خواه در صورتی که مصلحت زندگی خصوصی اصحاب دعوی اقتضا کند و خواه در مواردی که از لحاظ کیفیات خاص علنی بودن جلسات مضر به مصالح دادگستری باشد تا حدی که دادگاه لازم بداند امکان دارد، لیکن حکم صادر در امور کیفری یا مدنی علنی خواهد بود مگر آن که مصلحت صغار طور دیگری اقتضا نماید یا دادرسی مربوط به اختلافات زناشویی یا ولایت اطفال باشد.
  2. هر کس به ارتکاب جرمی متهم شده باشد حق دارد بی‌گناه فرض شود تا این که مقصر بودن او بر طبق قانون محرز بشود.
  3. هر کس متهم به ارتکاب جرمی بشود با تساوی کامل لااقل حق تضمین‌های ذیل را خواهد داشت:
    الف، در اسرع وقت و به تفصیل به زبانی که او بفهمد از نوع و علل اتهامی که به او نسبت داده می‌شود مطلع شود.
    ب، وقت و تسهیلات کافی برای تهیه دفاع خود و ارتباط با وکیل منتخب خود داشته باشد.
    ج، بدون تأخیر غیرموجه درباره او قضاوت بشود.
    د، در محاکمه حاضر بشود و شخصاً یا به وسیله وکیل منتخب خود از خود دفاع کند و در صورتی که وکیل نداشته باشد حق داشتن وکیل به او اطلاع داده شود و در مواردی که مصالح دادگستری اقتضا نماید از طرف دادگاه رأساً برای او وکیلی تعیین بشود که در صورت عجز او از پرداخت حق‌الوکاله هزینه‌ای نخواهد داشت.
    ه‍، از شهودی که علیه او شهادت می‌دهند سئوالات بکند یا بخواهد که از آنها سئوالاتی بشود و شهودی که له او شهادت می‌دهند با همان شرایط شهود علیه او احضار و از آن‌ها سئوالات بشود.
    و، اگر زبانی را که در دادگاه تکلم می‌شود نمی‌فهمد و یا نمی‌تواند به آن تکلم کند یک مترجم مجاناً به او کمک کند.
    ز، مجبور نشود که علیه خود شهادت دهد و یا به مجرم بودن اعتراف نماید.
  4. آیین دادرسی جوانانی که از لحاظ قانون جزا هنوز بالغ نیستند باید به نحوی باشد که رعایت سن و مصلحت اعاده حیثیت آنان را بنماید.
  5. هر کس مرتکب جرمی اعلام بشود حق دارد که اعلام مجرمیت و محکومیت او به وسیله یک دادگاه عالیتری طبق قانون مورد رسیدگی واقع بشود.
  6. هر گاه حکم قطعی محکومیت جزایی کسی بعداً فسخ بشود یا یک امر حادث یا امری که جدیداً کشف شده دال بر وقوع یک اشتباه قضایی باشد و بالنتیجه مورد عفو قرار گیرد شخصی که در نتیجه این محکومیت متحمل مجازات شده استحقاق خواهد داشت که خسارت او طبق قانون جبران بشود مگر این که ثابت شود که عدم افشا به موقع حقیقت مکتوم کلاً یا جزاً منتسب به خود او بوده است.
  7. هیچ کس را نمی‌توان برای جرمی که به علت اتهام آن به موجب حکم قطعی صادر طبق قانون آئین دادرسی کیفری هر کشوری محکوم یا تبرئه شده است مجدداً مورد تعقیب و مجازات قرار داد.

  و در ماده9 قانون مدنی اعلام میدارد که مجازات مرتکب جرائم قانون خاص طبق قوانین جزائی جمهوری اسلامی ایران محاکمه می شوند .
ماده 9- مرتکب جرائمی که به موجب قانون خاص یا عهدنامه ها و مقررات بین‌المللی در هر کشوری یافت شود در همان کشور محاکمه می‌شود، اگر در ایران یافت شود طبق قوانین جزائی جمهوری اسلامی ایران محاکمه و مجازات می‌گردد.       

و در اصل 77 قانون اساسی بر لزوم تصویب عهدنامه‏ ها، مقاوله‏ نامه‏ ها، قراردادها و مؤافقت‏ نامه‏ های‏ بین‏ المللی توسط مجلس شورای اصلامی تاکید نموده است.
اصل‏ هفتاد و هفتم: عهدنامه‏ ها، مقاوله‏ نامه‏ ها، قراردادها و مؤافقت‏ نامه‏ های‏ بین‏ المللی‏ باید به‏ تصویب‏ مجلس‏ شورای‏ اسلامی برسد.  
 
حال با توجه به این مطالب متعارض چه راهی برای اجرای قوانین فوق وجود دارد ؟
مطابق نظریه آقای دکتر ایرج گلدوزیان دو راه حل وجود دارد:
راه حل اول : دادگاه (قاضی ایرانی) در مقام رسیدگی مکلف به رسیدگی م باشد و مستند او در تعئین مجازات این است که , قانون لاحق را باید ناسخ قانون سابق بداند و قانون مجازات اسلامی سال 1392 را مستند صدور حکم دانسته و در محاکمه به موجب قانون لاحق (ایران) کیفر دادگاه خارجی اجرا شده را به خاطر اجرای عدالت و انصاف محاسبه و لحاظ نماید.
راه حل دوم : دادگاه موضوع قانون الحاق دولت ایران به اصل و قاعده منع محاکمه و مجازات مضاعف را قاعده عمومی و کلی بداند که در همه جرایم برای دادگاه ایران عام و لازم الاجراست ولی جرایم موضوع ماده (5) قانون مجازات اسلامی را قانون خاص بداند که مصادیق آن مانند جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی و اقدام علیه نظام , اقدام علیه نظام , امنیت و آسایش عمومی و اقدام علیه نظام , امنیت داخلی یا خارجی , تمامیت ارضی یا استقلال جمهوری اسلامی ایران و جعل مهر , جعل امضا , حکم , فرمان یا دستخط مقامات مهم مملکتی که جرایم مقرر در قوانین خاص را هم بیان نموده و بطور استثنائی مورد توجه قرار داده است را به عنوان جرایم خاص از شمول قانون منع محاکمه مجدد و درنهایت ممنوعیت مجازات مضاعف خارج کرده است و حتی به محاسبه میزان محکومیت اجرا شده در خارج کشور در صدور حکم توسط مراجع قضائی ایران مکلف کرده است و نتیجه آن ازنظر اصولی این است که قانون عام ناقض قانون خاص نیست.
                                                                          

Fereidoun Fanian
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ مهر ۹۵ ، ۱۷:۱۶
فریدون فانیان

اصل سرزمینی بودن قوانین کیفری

سه شنبه, ۶ مهر ۱۳۹۵، ۰۱:۰۴ ب.ظ

طبق اصل سرزمینی بودن قوانین کیفری دولتی که در محدوده حاکمیت آن جرم انجام گرفته (چه ماهیتی و چه شکلی) صلاحیت رسیدگی به آن جرم رادارد.

اصل سرزمینی بودن قوانین کیفری اثاری نیز دارد که میتوان به تعدادی از آنها اشاره نمود:

الف: در محل ارتکاب جرم دلیل و امارات جرم را میتوان راحت تر بدست آورد و رسیدگی قضائی به آن را اسان تر می کند.

ب : یکی از اهداف محاکمه و مجازات مرتکب , عبرت گرفتن دیگران است که اعمال قانون در محل ارتکاب جرم این هدف را محقق می سازد.

ج : هدف دیگر محاکمه و مجازات مرتکب , نشان دادن و حفظ اقتدار دولتها میباشد که با این اصل این هدف هم به ثمر می نشیند.


البته اصل سرزمینی بودن قوانین کیفری چند استثنا هم در کنارخود دارد که می توان به عنوان ذیل اشاره نمود:

ماده 29 کنوانسیون وین 1343: شخص مأمور سیاسی مصون است و نمی‌توان او را به هیچ عنوان مورد توقیف یا بازداشت قرارداد. کشور پذیرنده با وی رفتار‌محترمانه‌ای که در    

    شأن او است خواهد داشت و اقدامات لازم را برای ممانعت از وارد آمدن لطمه به شخص و آزادی و حیثیت او اتخاذ خواهد کرد.

ماده 30 - الف: - محل اقامت خصوص مأمور سیاسی مانند اماکن مأموریت مصون و مورد حمایت خواهد بود.
                ب - اسناد و مکاتبات و همچنین با رعایت بند 3 ماده 31 اموال مأمور سیاسی مصون خواهد بود.
‌ماده 31 - A : مأمور سیاسی در کشور پذیرنده از مصونیت تعقیب جزایی برخوردار است و از مصونیت دعاوی مدنی و اداری نیز بهره‌مند‌خواهد بود مگر در موارد زیر:
‌                  الف - دعوی راجع به مال غیر منقول خصوصی واقع در قلمرو کشور پذیرنده مگر آنکه مأمور سیاسی مال را به نمایندگی کشور فرستنده و برای مقاصد‌مأموریت در 

                         تصرف داشته باشد.
                   ب - دعوی راجع به ماترکی که در آن مأمور سیاسی به طور خصوصی و نه به نام کشور فرستنده وصی و امین ترکه و وارث یا موصی‌له واقع شده باشد.
                    ج - دعوی راجع به فعالیت‌های حرفه‌ای یا تجاری از هر نوع که مأمور سیاسی در خاکدکشور پذیرنده و خارج از وظایف رسمی خود به آن اشتغال دارد.
             B: مأمور سیاسی مجبور به ادای شهادت نیست.
             C: علیه مأمور سیاسی مبادرت به هیچ گونه عملیات اجرایی نخواهد شد جز در موارد مذکور در بندهای الف ب و ج قسمت اول این ماده و به شرط‌آنکه این عملیات    

                اجرایی به مصونیت شخص یا محل اقامت او لطمه‌ای وارد نیاورد.
             D: مصونیت قضایی مأمور سیاسی در کشور پذیرنده او را از تعقیب قضایی کشور فرستنده معاف نخواهد داشت.


حال سوالی پیش می آید که اگر جرمی درکشتی یا هواپیما رخ دهد صلاحیت رسیدگی آن با کدام کشور است؟

رسیدگی درکشتیهای جنگی در صلاحیت دولت صاحب پرچم است اما در آبهای ساحلی ایران در قلمرو صلاحیت محاکم ایرانی است.

اما در هواپیماهای خارجی در صورتی که

 الف: جرم انجام شده مخل امنیت و نظم عمومی ایران باشد

 ب : متهم یا مرتکب (مجنی علیه)تبعه ایران باشد

 ج : هواپیما بعد از وقوع جرم در ایران فرود آید

درصلاحیت ایران است.

در هواپیمای ایرانی در خارج ایران در صورتی که :

الف: متهم در ایران دستگیر شده باشد

ب : متهم تبعه خارجی برای تعقیب به کشور خارجی رد نشده باشد

ج: متهم به علت ارتکاب آن جرم به ایران مسترد نشده باشد

طبق ماده 30 قانون هواپیمائی کشوری مقررات جزائی ایران اعمال می شود.

Fereidoun Fanian

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ مهر ۹۵ ، ۱۳:۰۴
فریدون فانیان

اصل قانونی بودن جرم و مجازات

يكشنبه, ۴ مهر ۱۳۹۵، ۰۶:۴۲ ب.ظ

ماده دو قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بیان داشته : هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازا ت تعئین شده باشد جرم محسوب می شو د.

این تعریف در ماده دو همان قانون مصوب 1370 و 1352 نیز بیان شده است.

دراین ماده فقط به دو مورد فعل و ترک فعل  از رفتار مجرمانه اشاره نموده ولی مورد سومی نیز از رفتار مجرمانه فعل ناشی از ترک فعل است. نوع سوم رفتار مجرمانه موضوع ماده 633 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی تعزیرات می باشد که موجب مجازت مطروحه در آن ماده می باشد .

ماده 633 - هرگاه کسی شخصا" یا به دستور دیگری طفل یا شخصی را که قادر به محافظت خود نمی باشد در محلی که خالی از سکنه است رها نماید به حبس از شش ماه تا دو سال و یا جزای نقدی از سه میلیون تا دوازده میلیون ریال محکوم خواهد شد و اگر در آبادی و جائیکه دارای سکنه باشد رهاکند تا نصف مجازات مذکور محکوم خواهد شد و چنانچه این اقدام سبب ار آمدن صدمه یا آسیب یا فوت شودرها کننده علاوه بر مجازات فوق حسب مورد به قصاص یا دیه یا ارش نیز محکوم خواهد شد.

اصل قانونی بودن جرم و مجازت فقط درماده دو قانون مجازات اسلامی بیان نشده است بلکه در قانون اساسی و شریعت اسلام نیز به آن توجه شده است.

قانون اساسی: اصول 32(منع بازداشت غیر قانونی ) 36 (الزام صدور حکم به مجازات و اجرای آن طبق قانون فقط توسط دادگاه صالح ) 37 (اصل برائت) 166(صدورحکم دادگاه طبق موازین قانونی) 169 ( عطف به ماسبق نشدن قوانین کیفری) 
شریعت اسلام : برای تحقق یک جرم سه رکن را لازم دانسته است که عبارت است از

                      الف : وجود نص قانون یا حکم

                        ب : فعل خارجی

                        ج : شرایط عامه (عقل - بلوغ - اختیار - آگاهی)

اصل قانونی بودن جرم و مجازات نتایجی هم دارد که می توان به موارد زیر اشاره نمود:

                      الف: تفسیر مضیق قوانین جزائی

                      ب: منع تفسیر موسع قوانین جزائی

                      ج: عدم تفسیر به قیاس در قوانین جزائی

                      د: عطف به ما سبق نشدن قوانین کیفری


Fereidoun Fanian



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۴ مهر ۹۵ ، ۱۸:۴۲
فریدون فانیان